Bazı okullarda öğrencilerin geçemedikleri ders için “Henüz değil.” notunu aldıklarını biliyor muydunuz?
Bu harika değil mi? Dersten kalan çocuk, ben ümitsiz vakayım diye düşünür. Ama eğer ”Henüz değil.” notunu alırsa, öğrenme yolunda olduğunu anlar. Bu da ona geleceğe doğru bir yol sunar. Carol Dweck yaptığı TEDX konuşmasına, ”Henüz değil.” kavramının kariyerinde nasıl gerçek bir dönüşüm noktası olduğunu anlatarak başlıyor. Çocukların zorluklarla ve sorunlarla nasıl başa çıktığını araştırmak için Dweck, 10 yaşındaki çocuklara onları zorlayacak sorular veriyor. Bazıları şaşırtıcı şekilde olumlu tepki gösterirken diğerleri bunun felaket olduğunu düşünüyor. Olumlu tepki gösteren grup, yeteneklerinin geliştirilebilir olduğunu düşünen gelişim zihniyetine sahip çocuklar. Diğerleri ise başarısız olacağına inanan kalıplaşmış zihniyete sahip çocuklar. Peki bu iki zihniyet çocukları nasıl farklı etkiliyor?
Gelişmiş görüntüleme aygıtları ile hata yapan öğrencilerin beyinlerindeki elektriksel aktiviteler gözlenmiş. Hatadan kaçınan öğrencilerin, sinir hücreleri arasında bağ kurulmadığı görülmüş. Yani, kalıplaşmış zihniyete sahip öğrencilerin zihinlerinde neredeyse hiç aktivite olmadığı görülmüş. Yeteneklerinin geliştirilebileceğine inanan gelişim zihniyetine sahip çocukların ise sinir hücrelerinin çok derin bağlar kurduğu görülmüş. Çünkü bu çocuklar hata yapmaktan kaçınmadan soruları cevaplıyorlar ve onlardan ders alarak düzeltiyorlar. Peki siz çocuklarınızın hatalarından ders almalarını teşvik ediyor musunuz?
İşte Dweck’e göre çocuklara gelişim zihniyeti kazandırmak ve hataları öğrenme tecrübeleri olarak görmelerini sağlamak için yapabilecekleriniz: Zeka ya da yeteneği öne çıkarmadan daha duyarlı övgüler yapın. Yani, çocukların yeteneğinden ziyade gelişme süreçlerini, çabalarını, problem çözme becerilerini ve azimlerini övün. Sonucu değil süreci övmek her zaman daha kuvvetli çocuklar yaratır. Washington Üniversitesinde yapılan bir çalışmada; öğrencilerin stratejileri, çabaları ve ilerlemelerini ödüllendiren bir online matematik oyunu tasarlanmış. Klasik bir matematik oyunu doğru cevabı anında verdiğinizde ödüllendirme yaparken, bu oyun süreci ödüllendirmiş. Sonuçlara bakıldığında; çocukların bıkmadan daha uzun çaba sarf ettikleri ve sorular zorlaştıkça azimlerinin arttığı görülmüş.
Yani, aslında öğrencilerin zihniyetleri değiştirebilir. Gelişim zihniyetinin olduğu, “Henüz”e dayalı sınıflar oluşturulduğunda bu kolayca gerçekleşebilir. Dweck, birkaç örnek olarak şunları gösteriyor: Harlem, New York’ta bir anasınıfı, bir yılda, Ulusal Başarı Sınavı’nda %95’lik dilime girmiş. Üstelik bu öğrencilerin birçoğu okula başladığında kalem tutamayanlardan oluşuyormuş. Bir diğer örnek; çok gerilerde yer alan, South Bronx’taki dördüncü sınıf öğrencileri eyalet matematik sınavında New York eyaletinin en iyi dördüncü sınıfı olmuş. Bu başarılar gerçekleşmiş çünkü çaba ve zorluğun anlamı çocukların zihninde tamamen değişmiş. Öncesinde, çaba ve zorluk onlara aptal gibi hissettirip vazgeçmek istemelerine sebep olurken, artık zorluklar beyinlerindeki sinir hücrelerinin yeni ve daha güçlü bağlar kurmasını sağlayan yardımcıları haline gelmiş.
Çocukların; hayatlarını tamamen değiştirebilecek zihniyete erişebilmeleri mümkün. Öyle ki; bu zihniyet tüm çocukların temel insanlık hakkı. Burada eğitimcilere düşen görev yalnızca onlara bu yolda rehberlik etmek.
Bu muhteşem konuşmayı izlemek için tıklayın: Carol Dweck