“P4C gibi bir düşünme becerileri programının amacı, çocukları filozoflara veya karar alıcılara dönüştürmek değil, onların daha düşünceli, daha yansıtıcı ve daha akılcı bireyler olmalarına yardımcı olmaktır.” -Matthew Lipman
Çocuklar için Felsefe Nedir?
Çocuklar için felsefe (P4C), öğrencilerin önderlik yaptığı ve öğretim stilinin kolaylaştırıcı olduğu, araştırmaya dayalı bir pedagojidir. Amacı, sorgulama, akıl yürütme ve bağımsız öğrenme becerilerini geliştirmektir.
Çocuklar için felsefe, Prof. Matthew Lipman tarafından, çocukların daha akılcı, merak uyandırıcı, eleştirel, yaratıcı bireyler haline gelmelerine yardımcı olmak için ortaya çıkarılmış bir disiplindir. Çocuklara, kendileriyle alaka düzeyi ve önemi olan soruları sorma, açık bir şekilde tartışma fırsatı verilmesi ilkesine dayanmaktadır.
Çocukların felsefe ile öğrendikleri beceriler, hem kişisel hem de sosyal olarak müfredatın tüm alanlarında olumlu bir etkiye sahip yaşam becerileridir. P4C ile birlikte, çocuklar kendi cevapları için sebep ve açıklama vermeye teşvik edilir.
Felsefi bir sorgulamada farklı görüşlerin ifade edilmesinin hem hoş karşılanması hem de gerekli olmasına rağmen; amaç, toplumu bir araya getirmek, bir soru olarak ortaya çıkan sorunların bir araya getirilmesi ve denenmesi için destekleyici, çatışmacı olmayan bir şekilde yapılmasıdır. Bu şekilde P4C, çocukların diğer bakış açılarını dinlemelerine, dikkate almalarına ve saygılı bir şekilde eleştirmelerine yardımcı olur. Gerekçeli argümanları formüle etmeyi ve fikirlerini başkalarına açıklamayı öğrenirler.
Felsefe, hayal gücü ve akıl yürütmeyi gerektirir. Bu beceriler ile adalet, hakikat, bilgi gibi değerleri, varsayımları ve hayati kavramları keşfetmeye çalışırlar.
Çocuklar için felsefe, katılımcıların bilgi alışverişinde bulunmadıkları, bilgi bitmiş gibi düşünmedikleri açık diyalog için elverişli bir ortamı sağlar. Çocuklar, sorular sorarlar, tartışmaları ele alırlar ve alternatifleri araştırırlar. Her şeyden önce, birbirlerini anlamaya çalışırlar.
Neden Çocuklar için Felsefe?
- Bilişsel becerileri artırır.(özellikle yetenek aralığının alt ucundaki öğrenciler için).
- Mental sağlığı ve refahı arttırır.(güven, öz saygı, derin düşünce, başkalarına saygı ve dahil etme duyguları).
- Sosyal becerileri (dinleme ve konuşma becerileri, saygılı bir biçimde aynı fikirde olmadığını belirtebilmek, güçlü ilişkiler) geliştirir.
- Eleştirel düşünme becerilerini geliştirir (öğrenciler, artan sorgulama ve tartışma yoluyla farklı bakış açılarını ifade ederler).
- Aşırılığa karşı direnç oluşturmaya yardımcı olur (öğrencilerin başkalarının fikirlerini nasıl dinleyebileceklerini öğrenmeleri ve bunların kendilerine göre farklılık göstermesi durumunda saygılı ve alçak gönüllü cevap vermelerini sağlar. Çocuklar için felsefe ayrıca öğrencilere zorlu konuları tartışmak için güvenli bir ortam sağlar).
Uzman Psikolog Öykü Eltekin
Kaynakça:
Lipman, M. (1981). Developing Minds: Programs for teaching thinking.